احساسی شبیه به بال زدن پروانه ها در شکم، بالا رفتن تپش قلب، گرگرفتگی، عرق کردن دست ها و به شماره افتادن نفس ها، علائمی هستند که همه ی انسان ها تجربه اش می کنند. این علائم معمولا در واکنش به اضطراب و استرس رخ می دهند و تداوم آن ها، مقدمه ای است برای ابتلا به اختلال سایکوسوماتیک…!
- آیا تابحال در اثر فشارهای روانی مثل خشم زیاد یا استرس مزمن دچار درد در قسمت های مختلف بدن خود شده اید؟
- آیا برایتان پیش آمده که بعلت یک بیماری به پزشک مراجعه کنید و بشنوید که بدن شما سالم است و به بیماری روان تنی مبتلا هستید؟
اختلال سایکوسوماتیک یا بیماری های روان تنی، بیماری هایی هستند که اگر چه با علائم فیزیکی ظاهر می شوند اما ریشه در فشار های روانی ناشی از استرس و سایر مشکلات عاطفی دارند. تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید تا به طور کامل با این بیماری و نشانه های آن آشنا شوید…
سایکو چیست؟ آشنایی با اختلال سایکوسوماتیک
سایکوسوماتیک، اختلالی است که در اثر آن، بیمار علائم جسمی مختلفی را تجربه می کند که در واقع به علت بیماری نیستند. این علائم تحت تاثیر عواطف، هیجانات و حالت های روانی فرد پدیدار شده اند. ارتباط بین ذهن و بدن، حقیقتی است که همه ما به آن واقفیم و راه انکاری برای آن وجود ندارد. به دلیل همین پیوند و ارتباط است که در ابتلا به سایکوسوماتیک یا بیماری های روان تنی، شما تمام نشانه های درد و بیماری را دقیقا در بدن خود لمس می کنید با وجود اینکه به احتمال زیاد،آن ها فقط درون ذهن شما اتفاق افتاده اند.
به عنوان مثال می توانیم به افسردگی اشاره کنیم که از کلیدی ترین عوامل ابتلا به بیماری های روان تنی به شمار می رود. اختلالات عاطفی و روانی به خصوص در مواقعی که با ضعف سیستم ایمنی بدن همراه شوند، موجب بروز درد های روان تنی خواهند شد. جالب است بدانید که استرس حاد و مزمن، سیستم ایمنی بدن را بسیار تضعیف می کنند.
عوارض استرس برای بدن
آگاهی داشتن درباره ی اینکه استرس و فشار های ذهنی چگونه روی بدن شما تاثیر می گذارند، به شما کمک خواهد کرد که در دفعات بعدی که این نشانه ها شروع به نمایان شدن می کنند، بتوانید تاثیرات منفی آن ها را کنترل کنید.
رایج ترین علائم جسمی استرس موارد زیر را شامل می شود:
- مشکلات گوارشی
- سردرد مزمن
- درد و گرفتگی ماهیچه ها
- تپش قلب
- بالا رفتن فشار خون
- لرزش دست یا پلک
- سرگیجه
بیماری که مبتلا به هرکدام از موارد ذکر شده در بالا باشد، ممکن است از لحاظ جسمانی در سلامت کامل باشد و تنها به دلیل مواجهه ی طولانی مدت با استرس یا هرگونه مشکل دیگر این نشانه ها را تجربه کند.
نشانه های سایکوسوماتیک
علائم و نشانه های اختلال سایکوسوماتیک بسیار متعدد و گوناگون هستند. دانستن دو نکته مهم درباره ی نشانه های سایکوسوماتیک و بیماری های روان تنی بسیار اهمیت دارد:
- نشانه های سایکوسوماتیک فرد به فرد فرق می کنند. حتی نشانه های یک فرد می تواند از روزی به روز دیگر متغیر باشد.
- شما باید اطمینان پیدا کنید که علائمی که در حال تجربه ی آن ها هستید واقعا ناشی از فشار های ذهنی و روانی بوده و علت بیولوژیکی دیگری ندارند.
برخی از رایج ترین علائم اختلال سایکوسوماتیک عبارت اند از:
- حالت تهوع
- اسهال
- یبوست
- درد و اسپاسم در ناحیه ی گردن و شانه ها
- درد های مزمن
- تعریق کف دست ها
- سر درد
- مه مغزی
- بالا رفتن فشار خون
- درد قفسه سینه
- تنگی نفس
- نبض سریع
- تپش قلب
اهمیت این نکته ایجاب می کند که دوباره آن را یادآوری کنیم: اگر دچار علائم قلبی، فشار خون و سردرد مزمن هستید حتما باید بررسی های لازم را انجام دهید و درباره ی اینکه این عارضه های ناشی از علت های دیگر نیستند، اطمینان پیدا کنید.
اختلال سایکوسوماتیک، در بین زنان و مردان علائم مختلفی را ایجاد می کند…
بیشتر بدانید: هر آنچه که باید در مورد متاستاز مغزی بدانید
نشانه های سایکوسوماتیک در زنان
بیشتر زنان مبتلا به بیماری های روان تنی با وجود داشتن خواب کافی، احساس خستگی دائمی دارند. تحریک پذیری در آن ها بسیار بالا است و دچار نفخ شکم و نوسانات شدید خلق و خو در دوران قاعدگی هستند.
نشانه های سایکوسوماتیک در مردان
بیماری های روان تنی در مردان به شکلی متفاوت با زنان ظاهر می شوند. مردان معمولا دچار درد در قفسه سینه، بالا رفتن فشار خون و اختلال در فعالیت های جنسی خواهند شد.
البته ناگفته نماند، موارد گفته شده به حالت کلی این اختلال و نشانه های آن اشاره دارد. انسان ها هر کدام وضعیت منحصر به فرد خود را داشته و مطمئنا علائمی که هرکدام تجربه می کنند نیز ممکن است با دیگری متفاوت باشد.
علت اختلال سایکوسوماتیک و بیماری های روان تنی
بیماری های روان تنی، اختلال سایکوسوماتیک و علائم سایکوسوماتیک، معمولا ناشی از سطوح متوسط و شدید استرس، اضطراب و افسردگی هستند.
به بیان ساده تر، ذهن می تواند جسم را شدیدا تحت تاثیر قرار دهد. البته واقعیت شاید کمی پیچیده تر باشد…
تاثیر استرس بر بیماری های روان تنی
وقتی انسان در حال تجربه ی استرس است، بدن او هورمون آدرنالین و کورتیزول ترشح می کند. این عملکرد طبیعی بدن بوده که با صدور فرمان جنگ یا گریز، به نجات انسان از موقعیت های خطرناک و بحرانی کمک می کند. همچنین وجود همین هورمون ها است که به انسان کمک میکند تا در موقعیت های مهم، بهترین عملکرد خود را ارائه کرده و انگیزه ی تحرک داشته باشد.
وقتی میزان این هورمون ها در بدن بیشتر از حد نرمال باشد، می تواند باعث بروز مشکلات گوارشی، مشکلات قلبی، بر هم خوردن تنظیم فشار خون، تنگی نفس و درد قفسه سینه شود. علاوه بر این، هورمون های استرس باعث کاهش و افزایش هورمون سروتونین نیز می شوند که همین امر می تواند عاملی برای ضعیف شدن سیستم ایمنی باشد.
کلام آخر
اختلال سایکوسوماتیک یا بیماری های روان تنی، مشکلاتی هستند که بیمار به گونه ای بسیار واقعی آن ها را در بدن خود تجربه می کند؛ اما این درد ها و مشکلات، علت فیزیولوژیکی ندارند و در اثر فشار های روانی و ذهنی بروز پیدا می کنند. ذهن و بدن با هم ارتباط بسیار نزدیکی داشته و کاملا روی هم اثر گذارند. بنابراین جای تعجب ندارد که اختلالات شدید مثل استرس مزمن و افسردگی، تاثیرات مخربی روی بدن داشته باشند. مورد بسیار مهمی که درباره ی بیماری های روان تنی وجود دارد این است که حتما درباره ی آنها بررسی ها و معاینات لازم را انجام دهید تا یقین پیدا کنید هیچ عامل بیماری و جسمی برای آن ها وجود نداشته و به طور کلی نشات گرفته از اختلالات روحی، فشار های ذهنی و عاطفی هستند.
