دیابت یک بیماری طولانی مدت و رایج است که باعث افزایش قند، در خون می شود. این بیماری بسته به نوع آن علل متفاوتی دارد. اما، مهم نیست که چه نوع دیابتی دارید، می تواند منجر به قند اضافی در خون شما شود. قند بیش از حد در خون شما می‌تواند منجر به مشکلات جدی شود. در صورت درمان نکردن دیابت می‌تواند به اعصاب، چشم ها، کلیه ها و سایر اندام ها آسیب برساند. در این مقاله می‌خواهیم در مورد علت ایجاد دیابت و علائم آن صحبت کنیم برای شروع بهتر است بدانیم دیابت چیست؟
دیابت چیست؟
دیابت یک بیماری مزمن است که امروزه بسیار رواج دارد. این بیماری بر نحوه تبدیل غذا به انرژی توسط بدن تأثیر می‌گذارد.
بیشتر غذایی که می خورید به قند (که گلوکز نیز نامیده می شود) تجزیه می شود و در جریان خون شما آزاد می شود تا انرژی لازم بدن تامین شود. وقتی قند خون شما بالا می رود، به پانکراس شما سیگنال می دهد که انسولین ترشح کند. انسولین مانند کلیدی عمل می کند که قند خون را برای استفاده به عنوان انرژی وارد سلول های بدن شما می کند.
اگر دیابت دارید بدن شما یا انسولین کافی تولید نمی کند یا نمی تواند آن‌طور که باید از انسولین تولید شده استفاده کند.
وقتی انسولین کافی وجود نداشته باشد یا سلول‌ها به انسولین پاسخ ندهند، قند خون بیش از حد در جریان خون شما باقی می‌ماند. با گذشت زمان، این می تواند باعث مشکلات سلامتی جدی مانند بیماری قلبی، از دست دادن بینایی و بیماری کلیوی شود.
هنوز درمانی قطعی برای دیابت وجود ندارد، اما کاهش وزن، خوردن غذای سالم و فعال بودن واقعا می تواند کمک کننده باشد.
پیش دیابت چیست؟
پیش دیابت زمانی رخ می دهد که سطح قند خون شما بالاتر از حد طبیعی باشد، اما به اندازه ای بالا نباشد که به عنوان دیابت طبقه بندی شود. و پیش دیابت اغلب پیش ساز دیابت است ولی خوشبختانه قابل برگشت است. با انجام اقداماتی مناسب مانند کنترل وزن، ورزش کردن و تغذیه مناسب می توانید از تبدیل آن به دیابت جلوگیری کنید.
انواع دیابت
علت اصلی دیابت بسته به نوع آن متفاوت است. مهمترین نوع دیابت، دیابت نوع یک و دو است.
دیابت نوع یک
دیابت نوع یک، یک بیماری خود ایمنی است که سلول های خود بدن به محل تولید هورمون انسولین (لوزالمعده) حمله می کنند و مانع تولید انسولین می شود.
تعداد کمی از افراد به این دیابت دچار می شوند هنوز علت اصلی ایجاد این نوع دیابت شناخته نشده است. بیشتر کودکان و نوجوانان را درگیر می کند ولی می تواند در سنین مختلف رخ دهد.
افراد مبتلا به این نوع دیابت هر روز باید انسولین مصرف کنند، به همین دلیل این نوع به نام دیابت وابسته به انسولین نیز شناخته شده است.
دیابت نوع دو
در این نوع دیابت یا بدن انسولین کافی تولید نمی کند یا سول های بدن شما به انسولین پاسخ نمی دهد. دیابت نوع دو شایع ترین نوع دیابت است که در هر سنی می تواند رخ دهد ولی معمولا افراد با سنین بالای ۴۰ سال را درگیر می کند.
این دیابت به دیابت مقاوم به انسولین معروف است که به علل مختلفی که در ادامه مقاله ذکر می کنیم اتفاق می افتد.
وضعیتی که در آن سلول های ماهیچه، کبد و چربی به خوبی از انسولین استفاده نمی کنند. در نتیجه، بدن شما به انسولین بیشتری برای کمک به ورود گلوکز به سلول ها نیاز دارد. در ابتدا، لوزالمعده انسولین بیشتری تولید می کند تا بتواند با تقاضای اضافی سازگار باشد. با گذشت زمان، پانکراس نمی تواند انسولین کافی تولید کند و سطح گلوکز خون افزایش می یابد.
دیابت دوران بارداری
در دوران بارداری رخ می دهد اما ممکن است پس از زایمان برطرف شود. هورمون های مسدود کننده انسولین که توسط جفت تولید می شود باعث این نوع دیابت می شود.
دیابت های دیگر مانند: دیابت ناشی از دارو یا مواد شیمیایی، دیابت بی مزه و… جز موارد بسیار نادر هستند. در دیابت بی مزه کلیه‌های شما مقادیر زیادی ادرار تولید می کنند.
علائم دیابت چیست؟
علائم عمومی دیابت عبارتند از:
- افزایش گرسنگی
- افزایش تشنگی
- کاهش قابل توجه وزن
- تکرر ادرار
- تاری دید
- خستگی زیاد و مداوم
- دیر خوب شدن زخم ها
علائم دیابت در مردان
بیماری دیابت در بعضی از مردان ممکن است علائمی مانند: قدرت عضلانی ضعیف، کاهش میل جنسی و اختلال نغوظ ایجاد کند.
علائم دیابت در مردان
دیابت ممکن است در بعضی از زنان باعث ایجاد علائمی مانند: عفونت ادراری، عفونت های قارچی و پوست خشک و خارش دار شود.
علائم دیابت نوع یک
این نوع دیابت می تواند به سرعت و در عرض چند هفته شروع شود. علائم دیابت نوع ۱ می تواند شامل موارد زیر باشد:
- گرسنگی شدید
- افزایش تشنگی
- کاهش وزن ناخواسته
- تکرر ادرار
- تاری دید
- خستگی
همچنین ممکن است منجر به تغییرات خلقی شود.
علائم دیابت نوع دو
علائم دیابت نوع ۲ اغلب به کندی در طی چندین سال ایجاد می شود و می تواند آنقدر خفیف باشد که حتی ممکن است متوجه آن‌ها نشوید. بسیاری از افراد مبتلا به این نوع دیابت هیچ علامتی ندارند. برخی از افراد تا زمانی که مشکلات مرتبط با دیابت، مانند تاری دید یا ناراحتی قلبی نداشته باشند، متوجه بیماری خود نمی شوند.
علائم دیابت نوع ۲ می تواند شامل موارد زیر باشد:
- افزایش گرسنگی
- افزایش تشنگی
- افزایش ادرار
- تاری دید
- خستگی
- زخم هایی که دیر التیام می یابند
همچنین ممکن است باعث عفونت های مکرر شود. این به این دلیل است که افزایش سطح گلوکز بهبود را برای بدن دشوارتر میکند.
بیشتر بخوانید: عمل لیزیک چشم در چه صورتی انجام می‌شود؟
علت ایجاد دیابت چیست؟
علت ایجاد دیابت بسته به نوع آن می تواند متفاوت باشد.
چه چیزی باعث ایجاد دیابت نوع یک می شود؟
اگرچه علت دقیق دیابت نوع ۱ ناشناخته است، عواملی که ممکن است در ایجاد این نوع دیابت موثر باشد عبارتند از:
۱- سابقه خانوادگی: اگر والدین یا خواهر و برادری مبتلا به دیابت نوع ۱ باشند، خطر ابتلا به این بیماری افزایش یابد.
۲- فاکتورهای محیطی: شرایطی مانند قرار گرفتن در معرض یک بیماری ویروسی احتمالاً نقشی در دیابت نوع ۱ دارد.
۳- جغرافیا
چه چیزی باعث ایجاد دیابت نوع دو می شود؟
محققان به طور کامل درک نمی کنند که چرا برخی افراد به پیش دیابت و دیابت نوع ۲ مبتلا می شوند و برخی دیگر به دیابت مبتلا نمی شوند. واضح است که عوامل خاصی خطر مبتلا به این بیماری را افزایش می دهند، از جمله:
وزن: هرچه بافت چربی بیشتری داشته باشید، سلول های شما در برابر انسولین مقاوم تر می شوند.
عدم تحرک: هرچه فعالیت کمتری داشته باشید، خطر شما بیشتر است. فعالیت بدنی به شما کمک می کند وزن خود را کنترل کنید، گلوکز را به عنوان انرژی مصرف می کند و سلول های شما را نسبت به انسولین حساس تر میکند.
سابقه خانوادگی: اگر والدین یا خواهر و برادری مبتلا به دیابت نوع ۲ باشند، خطر ابتلا به این بیماری افزایش می یابد.
سن: با افزایش سن خطر ابتلا به آن افزایش می یابد. این ممکن است به این دلیل باشد که با افزایش سن تمایل به ورزش کمتر، کاهش حجم عضلات و افزایش وزن دارید. اما دیابت نوع ۲ در میان کودکان، نوجوانان و جوانان نیز در حال افزایش است.
دیابت بارداری: اگر در دوران بارداری به دیابت بارداری مبتلا شده اید، خطر ابتلا به پیش دیابت و دیابت نوع ۲ در شما افزایش می‌یابد.
سندرم تخمدان پلی کیستیک: برای زنان، داشتن سندرم تخمدان پلی کیستیک یک بیماری شایع که با قاعدگی های نامنظم، رشد موهای زائد و چاقی مشخص می شود. خطر ابتلا به دیابت را افزایش می دهد.
فشار خون بالا: داشتن فشار خون بیش با افزایش خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ مرتبط است.
میزان چربی خون بالا: تری گلیسیرید نوع دیگری از چربی است که در خون حمل می شود. افرادی که سطح تری گلیسیرید بالایی دارند در معرض خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ هستند.
درمان دیابت
انسولین درمان اصلی دیابت نوع ۱ است. این هورمون جایگزین هورمونی می شود که بدن شما قادر به تولید آن نیست.
رژیم غذایی و ورزش می تواند به برخی از افراد در مدیریت دیابت نوع ۲ کمک کند. اگر تغییرات سبک زندگی برای کاهش قند خون کافی نیست، باید دارو مصرف کنید.
در صورت درمان نکردن به موقع و استفاده نکردن از داروهای تجویز شده ممکن است این بیماری به اندام حیاتی شما آسیب جبران ناپذیری بزند.
همانطور که در این مقاله گفته شد در دیابت نوع دو گاهی هیچ علائمی در فرد مبتلا دیده نمی شود پس چکاپ سالانه برای هر فرد لازم و ضروری است، تا بتواند در صورت مبتلا بودن به دیابت هر چه زودتر از عوارض جدی این بیماری جلوگیری کند.
