بیماری بواسیر که به آن هموروئید نیز گفته می شود، بیماری بسیار آزاردهنده ای است که در اثر التهاب رگ های خونی و بافت های انتهای روده و اطراف سوراخ مقعد اتفاق می افتد. تعداد زیادی از مردان در سنین حدود ۵۰ سالگی، نشانه های آن را تجربه می کنند اما به دلیل ترس یا خجالت از معاینه، هیچ اقدامی در رابطه با تشخیص و درمان آن انجام نمی دهند! در این مقاله اطلاعات جامعی درباره ی علت بواسیر در مردان، روش های تشخیص و درمان آن ارائه شده است. با ما همراه باشید…
بواسیر یا هموروئید چیست؟
هموروئید، به رگ های داخل مجرای مقعد گفته می شود و در حقیقت نام بیماری نیست. این رگ ها برای کارکرد درست ارگان مربوطه، لازم و ضروری هستند. وقتی فردی دچار التهاب و تورم رگ ها و بافت های همبند در محل سوراخ مقعد می شود، به بیماری بواسیر مبتلا شده است که ممکن است اصطلاحا به آن هموروئید نیز گفته شود.
بیماری بواسیر دو نوع کلی دارد:
- بواسیر داخلی
- بواسیر خارجی
بواسیر داخلی درون رکتوم یا سوراخ مقعد اتفاق می افتد در حالیکه در بواسیر خارجی، ممکن است بخش های ملتهب و متورم، تا خارج از سوراخ مقعد پیشروی کنند.
بواسیر خارجی، نوع رایج تر و البته سخت تر بیماری بواسیر است که در بیشتر افراد مبتلا، موجب بروز احساس درد، تشدید تورم و التهاب، خونریزی، مشکل در نشستن و انجام بعضی از فعالیت ها می شود. با وجود آزاردهنده بودن این بیماری، نکته مثبتی درباره آن وجود دارد و آن، درمان پذیر بودن بواسیر است.
پرولاپس به بیرون زدگی مقعدی گفته می شود که برای هر دو نوع بواسیر خارجی و داخلی اتفاق می افتاد. در مواقعی که هموروئیدها متورم می شود، بصورت برآمدگی از مقعد بیرون زده و معمولا با درد و خونریزی همراه می باشد. بواسیر پرولاپس به خودی خود وارد مقعد نشده و بیرون از آن باقی می ماند.
تورومبوز از هموروئیدهای خارجی یا داخلی می باشد که خون تشکیل شده داخل آن، لخته تشکیل داده و در مدل بواسیر خارجی بسیار دردناک است.
بواسیر در مردان
به دلیلی کاملا ناشناخته، معمولا مرد ها از مطرح کردن بیماری های خود و انجام اقدامات درمانی لازم برای بهبود وضعیت جسمی طفره می روند. ترجیح می دهند درد و آسیب خود را آنقدر تحمل کنند تا به شکلی معجزه آسا برطرف شود!
متاسفانه بیماری بواسیر در مردان آمار بالایی دارد و مشکلات زیادی را برای آنان رقم می زند. در حالیکه تشخیص و درمان آن، پروسه ی راحتی است! علت بواسیر در مردان می تواند موارد گوناگونی باشد که در ادامه به آن ها می پردازیم.
بیماری بواسیر در مردان و زنان به یک شکل بوده و در هر دو جنسیت، به صورت التهاب یا بیرون زدگی رگ های کانال مقعد در محل خروج مدفوع ظاهر می شود.
علت بواسیر در مردان می تواند هم از نوع داخلی و در زیر پوست اطراف مقعد باشد و هم از نوع خارجی. عدم درمان انواع بواسیر، باعث بدتر شدن وضعیت بیمار و تشدید خونریزی ناشی از آن می شود.
چه افرادی دچار بیماری هموروئید می شوند؟ درصد ابتلای آقایان به این بیماری نسبت به خانم ها کمتر می باشد، اما برای آنها دردناک تر است. هموروئید بین سن ۴۵ تا ۶۵ سالگی در آقایان ایجاد شده ولی ممکن است در هر سنی رخ دهد.
بیماری بواسیر چه علائمی دارد؟
بیماری بواسیر خصوصا در مراحل ابتدایی، علائم محدود و خفیفی دارد. به همین دلیل است که خیلی ها با فرض اینکه دچار عارضه ای زودگر شده اند، آن را جدی نمی گیرند.
هر یک از انواع بواسیر می توانند علائم خاص خود را داشته باشند.
علائم بواسیر داخلی:
- خروج قطره های خون بعد از عمل دفع
- بیرون زدن پوست های داخلی سوراخ مقعد در حین انجام دفع
علائم بواسیر خارجی:
- التهاب شدید در اطراف سوراخ مقعد
- زائده های دردناک و آزار دهنده در اطراف مقعد
- درد و سوزش در ناحیه مقعد. خصوصا هنگام نشستن یا حین دفع مدفوع
بواسیر ممکن است گاهی اوقات باعث ایجاد احساس درد در بیمار نشود. با این حال در مواقعی که بواسیر خارجی باعث تشکیل لخته خون در رگ های اطراف مقعد می شود بیمار دچار دردهای شدیدی خواهد شد. به این وضعیت هموروئید متورم یا هموروئید ترومبوزه گفته می شود.
علاوه بر این، بواسیر داخلی نیز گاهی اوقات دچار افتادگی یا بیرون زدگی شده و دیگر به داخل مجرای مقعد بر نمی گردد. این نوع از بیماری بواسیر نیز تجربه ی بسیار دردناکی برای بیمار است.
اگر دچار خونریزی از ناحیه مقعد هستید یا مدفوع تیره و همراه با خون دارید، لازم است هرچه زودتر به متخصص گوارش مراجعه کنید. خونریزی می تواند حتی دلیلی بجز بواسیر داشته باشد. بنابراین نیازمند بررسی و معاینه پزشکی است. افرادی که به درمان های خانگی و خود درمانی علاقمند هستند نیز اگر بعد از گذشت ۱ الی ۲ هفته بهبود پیدا نکنند، بهتر است به متخصص مراجعه کنند!
بواسیر خونی بدون درد
التهاب بافت های مقعد و بیرون زدگی آنها خصوصا هنگام خروج مدفوع، می تواند با درد و آزار زیادی همراه باشد. بسیاری از مواقع آسیب پذیری این زائده ها به حدی است که حتی در اثر فشار مدفوع دچار خونریزی می شوند. با توجه به موارد گفته شده، این خونریزی معمولا دردناک است. اگر فردی دچار خونریزی مقعد شده باشد، ممکن است الزاما به دلیل بواسیر نبوده و علت دیگری داشته باشد. به همین دلیل بدون انجام معاینات و آزمایش های لازم نمی توان علت اصلی را تشخیص داد.
علت بواسیر در مردان
هنوز علت قطعی و دقیقی برای ابتلا به بواسیر شناسایی نشده است. با اینحال آنچه برای ما واضح است؛ این است که فشار شدید به رگ های خونی و بافت های روده و رکتوم باعث ابتلا به بواسیر می شوند.
برخی از رایج ترین علت های بواسیر در مردان عبارت اند از:
- یبوست مزمن
- رژیم غذایی فاقد فیبر کافی
- زور زدن زیاد هنگام دفع مدفوع
- بلند کردن اجسام سنگین
- افزایش سن
- نشستن طولانی مدت
- گشاد شدن عروق مقعد
بیشتر بدانید: جراحی های لازم برای تغییر جنسیت مرد به زن
روش های تشخیص بواسیر
بواسیر خارجی معمولا به سادگی و تنها با معاینه بالینی و مشاهده قابل تشخیص است. اگر بیمار به بواسیر داخلی مبتلا باشد نیز با معاینه بالینی می توان آن را تشخیص داد. ولی در صورتی که وضعیت بیمار کمی پیچیده تر باشد و پزشک نیاز به بررسی واضح تری پیدا کند، می تواند از آنوسکوپ استفاده کند. آنوسکوپ؛ لوله ای باریک است که به همراه نور کوچکی وارد سوراخ مقعد شده و امکان معاینه کامل رکتوم را در اختیار متخصص قرار می دهد. در مواقعی نیز ممکن است برای تشخیص دقیق بیماری نیاز به انجام کولونوسکوپی پیدا کنیم. کولونوسکوپی برای بررسی مشکلات و اختلالات روده انجام می شود.
تشخیص درست و اصولی این بیماری توسط معاینه پزشکی صورت می گیرد، اما نشانه هایی نیز وجود داشته که شما می توانید در صورت مشاهده هر کدام از موارد زیر، به پزشک مراجعه نمایید و برخی از شواهد و علائم آن شامل موارد زیر است:
شواهد بالینی: علائم هموروئید داخلی قابل مشاهده نمی باشد و اکثرا بدون علامت است و تنها نشانه آن خونریزی بدون درد است یا مشاهده خون روی مدفوع یا دستمال. علائم همروئید خارجی قابل مشاهده بوده و نسبت به داخلی از درد بیشتری برخوردار است. از جمله علائم بواسیر خارجی می توان به احساس خارش در اطراف مقعد، احساس درد در ناحیه مقعد، سوزش مقعد بعد از دفع، لخته خون در مدفوع، خونریزی رکتوم و ایجاد توده هایی در اطراف مقعد که نسبت به لمس و درد حساس می باشند. علت ایجاد خارش در اطراف مقعد به دلیل پارگی یا التهاب رگ های خونی بوده که در این هنگام شخص احساس خارش می کند.
در هنگام معاینه پزشک ابتدا سوالاتی در مورد سوابق و علائم بیماری از شما پرسیده شده و ممکن است برای تشخیص بهتر نیاز به معاینه فیزیکی توسط پزشک متخصص باشد. روش های دیگر مورد نیاز برای تشخیص بهتر آزمایش های پزشکی می باشد که برای هموروئید داخلی بکار برده می شود و شامل سه روش است، روش رکتوم که در این روش پزشک با کمک دستکش روغنی، یک انگشت را برای تشخیص رگ های متورم وارد راست روده می کند. روش آنوسکوپی که برای انجام آن یک لوله باریک و شفاف را که آنوسکوپ نام دارد، برای مشاهده پوشش مقعد و رکتوم وارد راست روده می کنند. روش آخر سیگموئیدوسکوپ می باشد که پزشک یک لوله دوربین دار را برای مشاهده سیگموئید یا کولون وارد مقعد می کند. تمامی این آزمایشات بصورت سرپایی و در مطب پزشک انجام می شود.
بواسیر در مردان چگونه درمان می شود؟
خوشبختانه در اکثر افراد مبتلا به بواسیر، پروسه ی درمان به سادگی انجام می شود. برنامه ی درمان بواسیر می تواند تلفیقی از مراقبت های فردی و روش های درمان پزشکی باشد.
علت بواسیر در مردان چه می باشد؟
علت بواسیر در مردان می تواند به دلیل عوامل مختلفی ایجاد شود که در اینجا به توضیح هر کدام از آنها می پردازیم:
فعالیت های سنگین: انجام فعالیت های سنگین چه در محل کار، چه جابه جایی وسایل بزرگ و چه داشتن فعالیت های ورزشی سخت مانند وزنه برداری، باعث شده تا فشار به کمر و اندام های تحتانی بیشتر شده و در نتیجه آن سیاهرگ متورم و التهاب مقعدی اتفاق می افتد.
یبوسمت: از دیگر عوامل ایجاد همروئید در آقایان یبوست می باشد که با زور زدن در هنگام دفع مدفوع همراه است. نشستن طولانی مدت بر روی دستشویی منجر به شل شدن و جریان خون به داخل مقعد می شود. همچنین زور زدن های ناشی از یبوست منجر به فشار زیادی بر روی وریدهای داخلی و اطراف مقعهد شده که در نتیجه منجر به تورم و التهاب در رگ می شود.
رژیم غذایی نامناسب: مصرف غذایی فرآوری شده و فاقد فیبر باعث سفتی مدفوع می شود. همین موضوع در نهایت سبب فشار و نشستن های طولانی در دستشویی شده که از سری عوامل بروز این بیماری در مردان است.
افزایش وزن: یکی دیگر از علائم متورم شدن رگ های مقعد و ایجاد توده در آنها، افزایش وزن افراد می باشد. این موضوع منجر به بروز یبوست نیز شده و در نتیجه آقایانی که وزن زیادی دارند، در خطر بیشتری برای همروئید می باشند.
افزایش سن: با افزایش سن افراد بافت هایی که حامی وریدهای اطراف راست روده و مقعد می باشند، به مرور زمان ضعیف و کشیده شده و خطر ابتلا به هموروئید را در آقایان زیاد می کند. مقعد دارای رگ های خونی و بافت های زیادی می باشد که به کنترل حرکت روده ها کمک کرده تا عمل دفع راحت تر انجام شود.
چه راه هایی برای پیشگیری از همروئید وجود دارد؟ روش های زیادی برای پیشگیری و مدیریت بواسیر وجود دارد. از آنجایی که مقعد راه خروج مدفوع می باشد، بنابر این مدفوع سفت باعث آسیب به رگ های خونی می شود. برای جلوگیری از این شرایط می توانید از روش های مختلفی مانند نوشیدن مایعات فراوان به ویژه آب، آب میوه های طبیعی و غیره استفاده کرده، یک رژیم غذایی سالم در پیش گرفته که حامل فیبر زیاد بوده و متشکل از میوه ها و سبزیجات باشد، تحرک خود را در طول روز بیشتر نمایید و فعالیت های سبک ورزشی مانند پیاده روی انجام دهید تا وزن خود را کنترل نمایید، دستشویی رفتن خود را به تعویق نیندازید و از نشستن طولانی آن جلوگیری کنید و در آخر از حبس نفس در هنگام تلاش برای دفع و زور زدن اجتناب کنید.
بواسیر باعث ایجاد ناراحتی در فرد شده و شما می توانید با رعایت کردن این موارد از بروز این مشکل و همچنین یبوست جلوگیری نمایید.
بیشتر بدانید: آندوسکوپی چیست؟
روش های درمان خانگی بواسیر
موارد زیر در بهبود و درمان بواسیر موثر هستند:
- در رژیم غذایی خود میزان مناسبی از فیبر را جای دهید.
- مایعات زیاد بنوشید.
- مدفوع خود نگه ندارید و به موقع برای دفع آن اقدام کنید.
- از دستشویی فرنگی استفاده کنید.
- ناحیه مقعد خود را همیشه تمیز و خشک نگه دارید.
- برای التیام درد بواسیر می توان از کمپرس یخ یا دوش ولرم کمک بگیرید.
- مصرف نمک، غذاهای سرخ کردنی، گوشت قرمز و ادویه جات تند را به حداقل برسانید.
روش های درمان بواسیر بدون جراحی
در صورتی که درمان های خانگی نتیجه بخش نباشند و به بهبود بیمار کمکی نکنند، پزشک می تواند درمان های دیگری را تجویز نماید.
- دارو درمانی
- اسکلروتراپی
- کرایوتراپی
- لیزر
- بستن باند پلاستیکی
عمل جراحی هموروئید
در صورتیکه اقدامات درمانی دیگر برای بیمار موثر واقع نشده و یا امکان انجام آن ها وجود نداشته باشد، تنها راه باقیمانده برای پزشک انجام جراحی می باشد.
جراحی هموروئید، به وسیله ی برش زائده های موجود به منظور کوچک کردن یا از بین بردن بواسیر انجام می شود. برای انجام جراحی هموروئید بیمار در وضعیت بیهوشی کامل قرار خواهد گرفت. دوره نقاهت بعد از عمل ممکن است تا چند هفته طول بکشد.
