نامنظم بودن قاعدگی در دختران نوجوان که در ابتدای دوران بلوغ خود به سر می برند، امری طبیعی بوده و جای نگرانی در رابطه با آن وجود ندارد. اگر در کنار قاعدگی نامنظم، نشانه های دیگری از اختلالات سلامتی مثل سردرد یا دردهای شدید شکمی مشاهده نمی کنید، می توانید خاطر خود را از این بابت آسوده نگه دارید.
با این وجود قاعدگی نامنظم در دختران نوجوان می تواند برای آنان چالش برانگیز باشد. بیشترین چیزی که در این دوران اهمیت دارد، داشتن آگاهی های لازم در این خصوص و همچنین درک و همدلی والدین است. در این مقاله به طور کامل درباره ی روند طبیعی قاعدگی، نشانه های قاعدگی نامنظم، عوارض و راهکارهای درمان آن توضیحاتی کاربردی ارائه کرده ایم.
پریود چیست؟
بدن زنان بعد از رسیدن به سن بلوغ، تغییرات زیادی پیدا می کند. یکی از این تغییر ها، تخمک گذاری و آماده شدن بدن برای بارداری است. در رحم زنان، هر ماه تخمک آزاد می شود تا در صورت انجام آمیزش جنسی، تخمک بارور شده و جنین شکل بگیرد. در این حین در دیواره ی داخلی رحم،لایه ای تشکیل می شود تا در صورت تشکیل نطفه، آن را درون خود نگه دارد. وقتی تخمک بارور نشود، این لایه ی تشکیل شده تخریب می شود و به صورت لخته های خون از واژن خارج می گردد. این خونریزی که ممکن است بین ۳ تا ۷ روز طول بکشد، پریود یا قاعدگی نام دارد.
قاعدگی نامنظم چیست؟
چرخه طبیعی قاعدگی در زنان، معمولا بین ۲۱ تا ۳۵ روز است و هر نوبت طبیعی قاعدگی می تواند از ۳ تا ۷ روز طول بکشد. چرخه قاعدگی، یعنی فاصله اولین روز پریود این ماه تا اولین روز پریود در ماه بعد.
وقتی این چرخه از نظم خاصی پیروی نکرده و فاصله بین پریود ها کمتر یا بیشتر از بازه ای که گفتیم باشد، موضوع قاعدگی نامنظم مطرح می شود.
در قاعدگی نامنظم، ممکن است چرخه قاعدگی فرد در یک ماه ۲۴ روز و در ماه بعد ۴۲ روز باشد!
مشکل نامنظم بودن قاعدگی یک پدیده ی بسیار متداول است. خصوصا در بین دختران نوجوانی که تازه به دوران بلوغ وارد شده یا در سالهای اولیه ی آن به سر می برند…
قاعدگی نامنظم در دختران نوجوان ممکن است ناشی از عوامل مختلفی مثل: تغییرات وزنی، ژنتیک، استرس و یا یک بیماری باشد. در کل، قاعدگی های نامنظم در نوجوانان معمولا خطرناک و نگران کننده نیستند.
بیشتر بخوانید : سندروم پیش از قاعدگی
علت قاعدگی نامنظم در دختران نوجوان
اکثر دختران بین سنین ۱۰ تا ۱۵ سالگی، با اولین تجربه ی قاعدگی خود مواجه می شوند.البته گاهی اوقات تحت تاثیر عوامل اقلیمی، آب و هوایی، ژنتیکی و … ممکن است این اتفاق زودتر یا دیرتر رخ دهد. معمولا از اولین نوبت قاعدگی تا دو سال پس از آن، نامنظم بودن قاعدگی در دختران نوجوان امری طبیعی است.
بنابراین در این دوره زیاد چشم انتظار قاعدگی های منظم نباشید!
برای مثال: ممکن است سیکل یا چرخه ی اولین قاعدگی ۲۴ روز باشد و ماه های بعد کمتر یا بیشتر از این مدت طول بکشد. و یا حتی در بعضی ماه ها کلا پریود اتفاق نیفتد.
در ابتدای دوران بلوغ چرخه قاعدگی در حال آماده سازی و شکل گیری است که فرآیند ثابت شدن آن در بعضی ها ممکن است حتی بیشتر از دو سال طول بکشد و برای بعضی ها هیچوقت اتفاق نیفتد!
گاهی اوقات قاعدگی نامنظم در اثر عواملی بجز رشد و بلوغ طبیعی رخ میدهد. این عوامل عبارت اند از:
- مصرف بعضی از داروها
- ورزش های حرفه ای وسنگین
- عدم دریافت کالری و مواد مغذی به میزان کافی
- کمبود وزن
- اضافه وزن
- مصرف دخانیات
- استرس
علاوه بر این موارد، عدم تعادل هورمون های بدن می تواند منجر به قاعدگی نامنظم در دختران نوجوان شود. مثلا کم کاری یا پرکاری تیروئید از همین موارد هستند.
بالا بودن سطح هورمون آندروژن که عامل رویش موهای زائد ضخیم در نواحی صورت، چانه، سینه و نقاط دیگر بدن است، می تواند منجر به نامنظم شدن قاعدگی و یا حتی عدم وقوع آن در دختران شود.
آیا قاعدگی نامنظم در دختران خطرناک است؟
با توجه به اینکه قاعدگی نامنظم در سالهای ابتدایی دوران بلوغ پدیده ای طبیعی است، می توان گفت که عارضه ی نگران کننده ای محسوب نمیشود. ولی اگر نشانه های دیگری مثل درد یا خونریزی شدید در فرد وجود داشته باشد، تصمیم عاقلانه تر این است که برای بررسی بیشتر به متخصص زنان و زایمان مراجعه شود.
علت پریود نشدن طولانی مدت چیست؟
دخترانی که بعد از سن ۱۵ سالگی همچنان پریود نشوند، مبتلا به آمنوره هستند.
آمنوره دو نوع اولیه و ثانویه دارد:
- در آمنوره اولیه،همانطور که گفته شد تا بعد از ۱۵ سالگی پریود اتفاق نمی افتد.
- اگر زنان برای ۳ ماه پی در پی یا بیشتر، پریود نشوند، آمنوره ثانویه رخ داده است.
البته اگر پریود نشدن در اثر بارداری اتفاق افتاده باشد کاملا طبیعی است و اختلال محسوب نمی شود.
بیشتر بدانید : مهمترین علت ریزش مو در زنان
عوارض قاعدگی نامنظم در دختران نوجوان
قاعدگی نامنظم در دختران ممکن است تاثیرات منفی روی سلامت جسمانی آن ها داشته باشد. موارد زیر مشکلاتی هستند که در اثر قاعدگی نامنظم ایجاد و یا تشدید می شوند:
- کم خونی
دخترانی که در دوران قاعدگی دچار خونریزی های شدید می شوند، یا سیکل پریود آن ها زودتر اتفاق می افتد به دلیل اینکه حجم زیادی خون از دست می دهند، در معرض خطر ابتلا به کم خونی قرار دارند.
- ضعیف شدن استخوان ها
یکی از دلایل نامنظم بودن قاعدگی و یا پریود نشدن ها، پایین آمدن سطح هورمون استروژن در بدن است. یکی از کارکرد های مهم هورمون استروژن، کمک به جذب کلسیم و تقویت استخوان ها است. بنابراین، قاعدگی نامنظم می تواند در طولانی مدت خطر ابتلا به پوکی استخوان و شکنندگی آن ها را به دنبال داشته باشد.
- مشکلات باروری
قاعدگی نامنظم در ابتدای دوران بلوغ طبیعی است؛ اما اگر این عارضه تا سالهای بعد از آن نیز ادامه پیدا کند باعث بروز مشکلات باروری خواهد شد. زیرا قاعدگی نامنظم نشان می دهد که روند تخمک گذاری درست انجام نمی شود!
درمان قاعدگی های نامنظم در دختران نوجوان
در صورتی که قاعدگی های نامنظم در دختران نوجوان که تازه به سن بلوغ رسیده اند، ناشی از یک علت اساسی و یک بیماری نباشد، نیاز به درمان خاصی ندارد. در این مواقع متخصصین زنان و زایمان معمولا از طریق اصلاح سبک زندگی، رژیم غذایی و فعالیت های ورزشی برای بهبود و کنترل آن اقدام میکنند.
در مواردی که قاعدگی نامنظم باعث آزار نوجوانان و برهم خوردن نظم زندگی آنان شود، می توان روی هورمون درمانی و مصرف قرص های تجویز شده توسط پزشک نیز حساب کرد.
در مواردی که نامنظم بودن قاعدگی ناشی از اختلالات تیروئید، کم خونی، و یا آندومتریوز باشد، طبق صلاحدید پزشک مناسب ترین روش درمان که بیشترین نتیجه را به همراه داشته باشد، در پیش گرفته خواهد شد.
