پارانوئید یک وضعیت سلامت روان است که با سوء ظن و بی اعتمادی بیش از حد و غیر منطقی به دیگران مشخص می شود که با دارو و مراجعه به روان درمانگر قابل درمان است.
پارانویا یعنی که فکر کنید یا احساس کنید که در حال تهدید هستید، حتی اگر شاهدی وجود نداشته باشد. درواقع هذیان جزء افکار پارانویا است.
بازه سنی شروع اختلال پارانوئید چه زمانی است؟
افراد معمولا در آخر سال های نوجوانی و اوایل جوانی مبتلا به پارانوئید می شوند و علائم آن شروع به نمایان شدن می کند.
علائم شخصیت پارانوئید چیست؟
افرادی که به پارانویا مبتلا هستند. در طول زندگی خود همیشه به این فکر می کنند دیگران در حال فریب آن ها هستند. این افراد در ارتباط برقرار کردن با دیگران بسیار بی اعتماد هستند، چون بر این باورند که دیگران در حال تحقیر آن ها هستند. برخی از نشانه های شخصیت پارانوئید عبارت اند از:
- به تعهد و وفاداری دیگران شک دارند و به این می اندیشند که دیگران دائما در حال فریب دادن آن ها هستند.
- مایل نباشند به دیگران اعتماد کنند یا اطلاعات شخصی خود را فاش کنند، زیرا می ترسند از اطلاعات شخصی شان بر علیه آن ها استفاده شود.
- حساس بودن در برابر هر نظر و انتقادی
- از ارتباط برقرار کردن با دیگران دوری کنند
چه چیزی باعث اختلال پارانوئید می شود؟
روانشناسان مبتلا شدن افراد به بیماری پارانوئید را تحت تاثیر مشکلات محیطی و بیولوژیکی می دانند. همچنین اگر افراد در دوران کودکی از لحاظ احساسی آسیب دیده باشند، امکان مبتلا شدن به اختلال پارانوئید افزایش پیدا می کند.
تشخیص اختلال پارانوئید چگونه است؟
از کودکی تا بزرگسالی شخصیت انسان در حال تکامل است. به همین دلیل معمولا روانشناسان تا سن ۱۸ سالگی افراد نمی توانند بیماری پارانوئید آن ها را تشخیص دهند. هنگامی که یک روانشناس، مشکوک است که فردی ممکن است به اختلال شخصیت پارانوئید مبتلا باشد، اغلب سوالات کلی می پرسد که پاسخ دفاعی از طرف بیمار دریافت نکند. این سوالات شامل روابط، سابقه کار قبلی و تست واقعیت است.
افراد تحت چه عواملی می توانند دچار پارانوئید شوند؟
- افرادی که سعی می کنند شما را بد جلوه دهند و یا شما را کنار بگذارند
- افراد دیگر سعی در ناراحتی یا آزار شما دارند
- دیگران در افکار شما دخالت می کنند.
آیا پارانویا یک مشکل سلامت روان است؟
پارانویا یک نشانه از مشکلات روان است، اما خود تشخیص نیست. افکار پارانوئید می تواند خیلی خفیف یا خیلی شدید باشد. تجربه اختلال پارانوئید می تواند برای همه متفاوت باشد و این بستگی به این موضوع دارد که چقدر:
- شما افکار پارانوئید را باور دارید
- شما به افکار پارانوئید فکر میکنید
- فکر کردن به پارانوئید شما را ناراحت می کند.
- نو ع اول مبتلایان به پارانوئید به صورت خفیف است، که به اطرافیان خود بی اعتماد هستند.
- نوع دیگری از پارانوئید همراه با هذیان ذهنی است. رفتار فرد به این بستگی دارد که چه توهمی داشته باشد.
- آخرین نوع که شدیدترین نوع پارانویا است و به نام اسکیزوفرنی پارانوئید شناخته می شود.
ویژگی های بیماران پارانویا
بیمارانی که به اختلال شخصیتی پارانوئید مبتلا هستند. اصولا به کسی اعتماد ندارند و همیشه به این می اندیشند که دیگران در حال فریب دادن آن ها هستند. متاسفانه این اختلال در افراد زیادی دیده می شود. یعنی از هر ۱۰۰ نفر تقریبا ۱ الی ۲ نفر به آن مبتلا می باشند. جالب است بدانید بیشتر مردان هستند که به این اختلال دچار می شوند.
بیشتر بخوانید: سایکو چیست
چگونه با فردی که از اختلال پارانویا رنج می برد رفتار کنیم؟
همان طور که در قسمت های قبلی درباره رفتار های فردی که به پارانویا مبتلا است صحبت کردیم، متوجه شدیم فرد مبتلا به پارانوئید، به این می اندیشد دیگران همیشه در حال مسخره کردن یا فریب دادن او هستند به همین دلیل به کسی اعتماد ندارد. زندگی با افرادی که از اختلال پارانوئید رنج می برند بسیار سخت است. برخی از رفتار هایی را که می توان با افراد پارانوئید داشت و از آسیب رسیدن به آن ها جلوگیری کرد عبارت اند از:
نذارید تنها بماند: تنها بودن اثرات منفی روی افراد مبتلا به پارانویا دارد و سبب تشدید این بیماری می شود
فرد مبتلا را به حضور در جمع های خانوادگی تشویق کنیم: تشویق این افراد برای حاضر شدن در جمع ها بسیار مفید است.
داشتن حیوانات خانگی: گرفتن حیوان خانگی برای کمک به افرادی که پارانویا دارند بسیار موثر است زیرا از فکر کردن زیاد آن ها جلوگیری می کند.
هرگز افراد پارانویا را قضاوت نکنید: برخورد قضاوت گونه با این افراد آسیب های زیادی به این افراد خواهد زد.
شرکت در گروه های حمایتی: فردی را که به اختلال شخصیتی پارانوئید دچار است را به شرکت در گروههای حمایتی که وضعیت مشابهی دارند تشویق کنید.
مصرف دارو در درمان پارانوئید
از بهترین روش های درمان که روانشناسان و روانپزشکان از آن استفاده می کنند مصرف دارو است. همچنین جلسه های روان درمانی از موثر ترین روش ها برای درمان پارانوئید است.
درمانگر باید با بیمار ارتباط دوستانه و نزدیکی برقرار کند، تا بتواند بیماری فرد مبتلا به پارانویا را کنترل کند. این امکان وجود دارد بیمار به علت بی اعتمادی که دارد راضی به تمام کردن دوره درمان خود نشود و درمان را نصفه رها کند. زمانی که درمانگر به کار خود مسلط باشد، می تواند رابطه خوبی را با بیمار برقرار کند. با این حال باید این واقعیت را قبول کرد که درمان پارانوئید بسیار دشوار است.