اندومتریوز یا همان چسبندگی لگن امروزه یکی از بیماری های شایع در بین خانم ها می باشد که با صنعتی شدن جوامع این موضوع شیوع بیشتری کرده است. چسبندگی لگن در بین خانم هایی که دچار نازایی می باشند، شیوع بیشتری داشته ولی بطور کلی در حدود ۱.۶ مورد از بین ۱۰۰۰ نفر خانم ۱۵ تا ۴۹ سال می باشد. در واقع حدود نیمی از افرادی که از درد مزمن لگن رنج می برند به اندومتریوز یا همان چسبندگی لگن مبتلا می باشند. این عارضه بیشتر در افرادی مشخص می شود که دارای درد لگنی بوده و یا از نازایی رنج می برند. در این مقاله با ما همراه شوید تا درباره روش تشخیص و راه درمان اندومتریوز آگاه شوید.
علائم چسبندگی لگن در خانم ها
این نشانه ها در فرد ممکن است بصورت ناگهانی ظاهر شده و یا طی چند سال بوجود آید.
- درد در هنگام رابطه جنسی
- وجود خون در ادرار یا مدفوع
- لکه بینی قبل از عادت ماهانه
- درد لگنی زیاد در زمان عادت ماهانه، خصوصا در روزهای پایانی
- کمر درد و درد همراه با انقباض روده ای
راه تشخیص چسبندگی لگن
این عارضه همراه با درد در ناحیه لگن همراه می باشد و بطور معمول درد در همان ناحیه از شکم بوده که در هنگام لاپاراسکوپی، قسمت دارای چسبندگی نیز همان ناحیه می باشد. با این حال ممکن است منبع درد با محل چسبندگی ها ارتباطی نداشته باشد. لاپاراسکوپی از روش های تشخیصی برای ارزیابی چسبندگی لگن می باشد که در این روش با استفاده از بی حسی موضعی، میتوان توسط پزشک، محل چسبندگی های اختصاصی مربوط به درد لگن را مشخص نمایید. از شایع ترین نشانه های چسبندگی در رحم میتوان به نامنظم شدن سیکل عادت ماهانه، ناباروری، کاهش خونریزی و یا قطع ناگهانی سیکل های قاعدگی، سقط های مکرر جنین و درد دوره ای در ناحیه لگن اشاره کرد.
بیشتر بدانید: درمان فیبروم رحم
انواع چسبندگی لگن
چسبندگی های لگن در دو مدل مختلف می باشد که شامل چسبندگی داخل رحم و چسبندگی داخل لگن است. هر کدام از این دو حالت عارضه ای جداگانه می باشد. در واقع چسبندگی داخل رحم در شرایط عادی برای هیچ خانمی ایجاد نمی شود، چرا که پوشش داخلی رحم یا مخاط آندومتر رحم بصورت مرتب و طبیعی ایجاد می شود که به دلیل ریزش در قاعدگی می باشد. اما در مواقعی و تحت شرایط خاص مخاط از بین رفته و کم کم به دلیل فقدان آندومتر قسمت داخلی رحم به هم می چسبد که به آن نشانگان آشرمن می گویند. این بافت ها در حالت چسبیده در داخل رحم دچار التهاب، خونریزی و چسبندگی داخل لگن می شود و در کنار آن باعث بوجود آمدن کیست های شکلاتی مکرر در تخمدان می شود.
دلایل ایجاد چسبندگی در رحم
چسبندگی لگن اصطلاحی رایج بین مردم می باشد که در اطراف رحم یا بیرون از آن اتفاق می افتد. این چسبندگی بین رحم، تخمدان ها، جدار روده و جدار شکم یا جدار لگن ایجاد می شود. از جمله علل رایج در بوجود آمدن این عارضه عفونت ها می باشد که میکروب کلامیدیا یکی از علت های چسبندگی لگن است.
چسبندگی در رحم معمولا توسط آسیب به بافت رحم بوجود می آید که از جمله موارد ایجاد شده در این آسیب ها دلایل زیر می باشد:
- کورتاژ به منظور سقط جنین و یا کورتاژ تشخیصی
- جراحی رحم
- کورتاژ مجدد به دلیل باقی ماندن جفت یا جنین و به جهت خارج کردن آن
- مشکلات آندومتریوز
- عفونت در رحم یا لگن
- خونریزی زیاد بعد از تولد نوزاد
- سل ریوی در کشورهای در حال توسعه
با وجود این موارد باز هم علت دقیق این عارضه مشخص نمی باشد.
درمان اندومتریوز
دردهای لگنی مزمن در این حالت منجر به التهاب و کشش بر روی اعصاب و بافت ها می شود و معمولا این دردها با شدت زیادی در خانم ها بروز می کند. این عارضه در سنین باروری منجر به بروز مشکلات ناباروری در افراد می شود اما با این حال این بدان معنا نیست که هر شخصی که مبتلا به آندومتریوز می باشد، دارای مشکل ناباروری است.
برای درمان اندومتریوز از وسیله ای در داخل رحم استفاده شده تا این چسبندگی ها را آزاد نماید و سپس با جایگزینی هورمون ها، از چسبندگی مجدد آن جلوگیری نمایند. درمان این روش صد در صد نمی باشد اما از جمله روش های خوب و کار آمد برای این درمان بوده که در کنار روش های کمکی دیگر بکار گرفته می شود. برای ترمیم دیواره داخلی رحم نیاز دارید تا یک تا دو ماه صبر نمایید تا دوره قاعدگی از سر گرفته شود و بافت رحم توسط خوده رحم ترمیم شود. در مواقعی که این اتفاق رخ می دهد، مشکلی پیش نمی آید.
روش های پیشگیری از چسبندگی رحم
بهترین روش برای پیشگیری از این عارضه مراجعه سالانه و یا سالی دو بار به پزشک زنان می باشد که در صورت عفونی شدن لگن، تحت درمان قرار بگیرید. در مواقعی که شاهد ترشحات بد بو و یا احساس سوزش و خارش شدید می باشید، سریعا به پزشک مراجعه نمایید. همچنین انجام تست سالانه پاپ اسمیر را انجام داده و در کنار آن جلوگیری از بارداری برای مدت طولانی توصیه نمی شود. در مواقعی که خانم ها دیر ازدواج می کنند و ۷ تا ۱۰ سال بعد از آن نیز تمایلی به بارداری ندارند، خطر ابتلا به آندومتریوز و عوارض ناشی از آن را افزایش می دهند. در صورت مشاهده علامت عفونت حتما به پزشک مراجعه نمایید.
