کیست تخمدان چیست؟
کیست تخمدان به صورت یک کیسه پر از مایع بر روی سطح تخمدان بوجود می آید. عموما این نوع از کیست ها در اندازه ۳ الی ۱۰ سانتی متر وجود دارند و خوش خیم هستند. در مواقعی این کیست دچار خونریزی می شود که به اصطلاح به آن کیست خونی یا کیست هموراژیک می گویند. در ادامه بیشتر درباره کیست تخمدان، کیست خونی و علائم و درمان کیست تخمدان توضیحاتی آورده ایم. با ما همراه باشید.
انواع کیست تخمدان
برای کیست های تخمدان انواع مختلفی وجود دارد که در ادامه چند مورد از آنها را نام برده ایم:
- کیست ساده تخمدان (فولیکولی)
- کیست بدخیم تخمدان
- کیست فانکشنال
- کیست خونی(هموراژیک)
- کیست اندومتریوئید
- کیست درموئید
- کیست نئوپلاستیک
- تخمدان پلی کیستیک
- و…
کیست هموراژیک چیست؟
یکی از انواع کیست های تخمدانی، کیست هموراژیک یا کیست خونی می باشد. کیست ها در حالت ساده و معمولی، کیسه هایی هستند که درون آن ها با مایع شفافی پر شده است. وقتی این کیست ها باعث تشدید خونریزی در زنان شوند، به آن ها کیست خونی یا هموراژیک گفته می شود. کیست هموراژیک معمولا در زنان باعث بروز دردهای شکم و لگن و همچنین خونریزی های شدید می گردد. خوشبختانه کیست های هموراژیک، در بیشتر مواقع خوش خیم هستند و جای نگرانی چندانی در رابطه با آن ها وجود ندارد.
دلایل ایجاد کیست خونی
موارد متعددی می توانند باعث بوجود آمدن کیست هموراژیک شوند که برخی از آن ها عبارت اند از:
- تغییرات سطح هورمون ها
بهم ریختن تعادل هورمون ها در بدن و نامنظم شدن قاعدگی، یکی از موارد مهم و موثر در بروز کیست خونی است.
- بارداری
بارداری آغاز تغییرات بسیار زیادی در بدن است. از جمله تغییرات هورمونی. به همین دلیل ممکن است زنانی که قبل از بارداری کیست دارند، در دوران بارداری دچار بزرگ شدن یا پارگی کیست ها شوند.
- مشکلات خون
افرادی که مبتلا به بیماری های خونی مثل: کمبود فاکتور های انعقاد خون هستند، زمینه ی مساعدی برای ابتلا به کیست هموراژیک دارند.
- فشار ناشی از بلند کردن اجسام یا انجام حرکات سنگین می تواند باعث ایجاد کیست خونی شود.
علائم کیست هموراژیک
علائم کیست های خونی مثل سایر انواع کیست های تخمدان می تواند در طیفی از بسیار خفیف تا بسیار شدید بروز پیدا کند. کیست هموراژیک در بسیاری از خانم ها هیچ گونه نشانه ای ندارد و در بعضی دیگر، علائم حاد و مزمنی را به دنبال خواهد داشت.
موارد زیر را می توان به عنوان بعضی از نشانه های رایج کیست خونی معرفی کرد:
- درد های شدید در ناحیه لگن و شکم
- درد در هنگام رابطه جنسی
- قاعدگی نامنظم
- احساس درد در هنگام دفع
- سنگینی شکم و لگن
- خونریزی شدید
تشخیص کیست تخمدان هموراژیک
راه های زیادی برای تشخیص کیست تخمدان وجود دارد. در اینجا چند آزمایش وجود دارد که ممکن است پزشک شما در صورت مشکوک شدن به کیست تخمدان توصیه کند:
معاینه لگن
پزشک شما ممکن است در طول یک معاینه لگنی کیست را در تخمدان شما پیدا کند. بسته به اندازه و نوع آن، آنها چند آزمایش دیگر را برای تعیین نوع درمانی توصیه می کنند.
سونوگرافی لگن
در طول سونوگرافی لگن، امواج صوتی با فرکانس بالا از یک مبدل برای ایجاد تصویری از رحم و تخمدان ها بر روی صفحه نمایش استفاده می شود. با تجزیه و تحلیل این تصویر، پزشک شما می تواند وجود کیست و محل آنها را تعیین کند.
لاپاراسکوپی
پزشک شما ممکن است جراحی لاپاراسکوپی را برای بررسی تخمدان ها و تشخیص کیست انجام دهد.
آزمایش خون CA 125
پزشک ممکن است آزمایش خون CA125 را برای تعیین خوش‌خیم یا بدخیم بودن کیست‌ها توصیه کند. سطح آنتی ژن سرطانی ۱۲۵ (CA 125) اغلب در خون زنان مبتلا به سرطان تخمدان افزایش می یابد. این آزمایش برای خانم هایی که کیست تخمدان دارند و در معرض خطر بالای سرطان تخمدان هستند توصیه می شود.
سطوح بالای CA 125 ممکن است در بسیاری از شرایط غیرسرطانی که رحم و تخمدان ها را تحت تأثیر قرار می دهند نیز رخ دهد.
تست حاملگی
گاهی اوقات کیست جسم زرد می تواند منجر به مثبت شدن کاذب در تست بارداری میشود. بنابراین اگر پزشک به این نوع کیست مشکوک باشد، ممکن است این تست را توصیه کند.
علائم کیست تخمدان در دختران مجرد
علائم کیست خونی تخمدان در دختران مجرد
زنان با نزدیک شدن به دوران یائسگی احتمال ایجاد کیست تخمدان زیادی دارند. اما در مورد دختران مجرد علت اصلی نامشخص است. با این حال دلایل مهمی وجود دارد که باعث ایجاد علائم کیست تخمدان در دختران مجرد می شود مثل:
- کم کاری یا پرکاری تیروئید
- اختلالات هورمونی
- ژنتیک
- تنبلی تخمدان
- چاقی یا اضافه وزن
- عدم تخمک گذاری
- و…
با رعایت موارد بالا می توان درصد احتمال ابتلا به کیست تخمدان در دختران مجرد را می توان کاهش داد. اما در صورتی که فرد دچار کیست تخمدان شده باشد در این صورت در ناحیه سینه، روده و زیر شکم درد احساس می کند و در موارد شدیدتر دچار سرگیجه، تب، تهوع و عفونت های لگنی خواهد شد. در این موارد بهتر است هرچه سریع تر جهت انجام آزمایشات و درمان کیست تخمدان به پزشک مراجعه کنید.
درمان کیست خونی تخمدان
درمان کیست تخمدان ساده به مرور زمان و با رعایت اصول تغذیه ای امکان پذیر است. اما در صورتی که اندازه کیست بزرگ باشد و تا حدود ۱۰ سانتی متر یا بزرگتر باشد در این حالت ممکن است برای درمان کیست تخمدان چپ و راست حسب صلاحدید پزشک نیاز به جراحی باشد. عموما افراد بعد از عمل جراحی کیست تخمدان برای باروری احساس نگرانی می کنند. در حالی که عمل کیست تخمدان مشکلی برای باروری ایجاد نخواهد کرد.
بیشتر بخوانید: بهترین قرص برای تنبلی تخمدان
خونریزی کیست تخمدان
یکی از نشانه های تشخیص کیست تخمدان با خونریزی آن مشخص می شود. عموما افراد تا زمانی که کیست تخمدان خونریزی نکند، درد یا نشانه ای از وجود آن را احساس نمی کنند و برای پیگیری و درمان اقدامی انجام نمی دهند. هنگامی که کیست خونریزی می کند فرد در ناحیه زیر شکم و تخمدان ها درد شدیدی احساس می کند. زمانی که کیست ساده دچار خونریزی می شود اصطلاحا به آن کیست خونی یا کیست هموراژیک گفته می شود.
خونریزی کیست هموراژیک
کیست های خونی می توانند از دوران بلوغ تا زمان یائسگی برای زنان بوجود آیند. افراد مبتلا به آن، ممکن است همان نشانه های کیست تخمدان را با شدت های مختلف تجربه کنند. مهم ترین عاملی که درباره ی وجود کیست خونی هشدار دهنده است، خونریزی است. بعد از مشاهده این عارضه از طریق انجام سونوگرافی می توان درباره ی آن به تشخیص قطعی دست پیدا کرد.
عمل کیست تخمدان
برای درمان کیست تخمدان پیچیده و بزرگ به عمل جراحی نیاز است. عمل کیست تخمدان عموما با لاپاراسکوپی انجام می شود اما گاهی اوقان ممکن است نیاز به عمل جراحی باز باشد که احتمال آن خیلی کمتر است. در عمل لاپاراسکوپی که برای کیست های کوچک و ساده بیشتر کاربرد دارد، جراح بر روی پوست بیمار سوراخ و برش های کوپکی ایجاد می کند و یک ابزار کوچک و دوربین را وارد بدن بیمار می کند و از این طریق عمل جراحی انجام می شود. اما در صورتی که اندازه توده بزرگتر باشد نیاز به عمل جراحی باز برای دقت بیشتر می باشد. امکان دارد بعد از انجام عمل کیست تخمدان تا چند روز در ناحیه شکم درد احساس کنید و یا تا ۴۸ ساعت خونریزی واژینال داشته باشید.
کیست خونی (هموراژیک) چه زمانی تشکیل می شود؟
اساسا کیست ها زمانی بوجود می آیند که هنوز فرآیند تخمک گذاری در بدن جریان دارد. بنابراین می توان گفت کیست ها معمولا تا قبل یائسگی کامل تشکیل می شوند. خیلی وقت ها کیست خونی هیچ نشانه ی خاصی از خود بروز نداده و تنها در روند انجام آزمایش ها و معاینات مختلف، وجود آن تشخیص داده می شود.
کیست هموراژیک و تخلیه تخمدان
در حالت عادی، برای درمان کیست های خونی نیازی به تخلیه ی تخمدان نیست. اگر اندازه ی کیست ها بسیار بزرگ باشند، جراح متخصص زنان می تواند با انجام جراحی آن ها را خارج کند. تنها در صورتی که تخمدان به طور کامل درگیر کیست شده باشد شاید ترجیح پزشک تخلیه ی کامل تخمدان باشد.
بعضی از انواع کیست های خونی آسیب بسیار زیادی به تخمدان ها وارد کرده و تمام بافت ها را تحت تاثیر قرار می دهند. در این موقعیت به دلیل حفظ سلامتی بیمار، بهتر است تخمدان ها با انجام جراحی برداشته شوند.
بیشتر بخوانید : پریود نامنظم در دختران
درمان گیاهی کیست هموراژیک
بسیاری از ما عادت داریم هنگام ابتلا به یک بیماری، اول راه های خانگی و گیاهی را امتحان کنیم! این رفتار اگرچه در روند بهبود، قدم موثری است اما گاهی اوقات نیز شدت آسیب ناشی از بیماری را در ما افزایش می دهد؛ زیرا بیهوده به نتیجه بخشی آن ها دل خوش کرده و زمان را برای درمان صحیح و موثر از دست خواهیم داد. برای درمان کیست هموراژیک اولین قدم، تشخیص قطعی آن از طریق انجام سونوگرافی است. پزشک با توجه به وضعیت بیمار و کیست های موجود، درمان را آغاز کرده و بعد از مدت زمانی معین، مجددا اقدام به سونوگرافی می نماید. اگر بهبودی در وضعیت کیست حاصل نشده باشد و حتی عوارض آن تشدید شده باشد، احتمالا درمان از طریق جراحی صورت خواهد گرفت.
در این حین، داشتن یک برنامه غذایی سالم قطعا می تواند کمک کننده باشد.
درمان خانگی کیست خونی تخمدان
کیست تخمدان یا کیست خونی عارضه ای است که با رعایت یک سری اصول تغذیه ای تا حد زیادی امکان کنترل و بهبود دارد. درمان خانگی کیست تخمدان یک روش سریع و کم زحمت برای کنترل کیست تخمدان می باشد که با رعایت موارد زیر تا حد زیادی می توان از آن جلوگیری کرد:
- سبزیجات سبز دارای دی ایندولیل متان(DLM) برای کاهش استروژن استفاده کنید
- روزانه ۲ الی ۳ فنجان چای بابونه مصرف کنید
- در رژیم غذایی خود بادام درختی را اضافه کنید
- فیبر دریافتی روزانه خود را افزایش دهید
- برای کاهش وزن اقدام کنید
- چای زنجبیل فراموش نشود
- نان سفید، ماکارونی، کربوهیدرات های تصفیه شده را محدود کنید
- میزان پروتئین دریافتی روزانه مثل ماهی،مرغ و … را افزایش دهید
- و…
عوارض ناشی از کیست خونی
عوارض نادر مرتبط با کیست تخمدان عبارتند از:
- پیچ خوردگی تخمدان
کیست هایی که بزرگ می شوند، می توانند باعث حرکت تخمدان شوند و همچنین می تواند جریان خون به تخمدان را کاهش داده یا متوقف کنند و احتمال پیچ خوردن تخمدان را افزایش می دهند که می تواند بسیار دردناک باشد. علائم آن میتواند شامل شروع ناگهانی درد شدید لگن ، تهوع و استفراغ و همچنین عفونت در حفره شکمی باشد.
- پارگی
کیستی که پاره میشود می تواند باعث درد شدید و خونریزی داخلی میشود. هرچه کیست بزرگتر باشد، احتمال پارگی بالا میرود. فعالیت های شدید که بر لگن تأثیر می گذارد ، مانند رابطه جنسی واژینال ، و ورزش و تمرینات پرشی شدید همچنین میتوانند خطر را افزایش می دهد.
خطرات کیست رحم
تفاوت کیست تخمدان با کیست رحم، این است که کیست تخمدان داخل یا روی تخمدان ها ایجاد می شود اما کیست رحم (فیبروم) توده هایی هستند که در قسمت عضلانی رحم رشد می کنند و توده های خوش خیم و غیر سرطانی هستند. خطرات کیست رحم جدی و نگران کننده نیست و به مرور زمان با قطع جریان خون به آنها از بین خواهند رفت اما در صورتی که رشد زیادی داشته باشند باید عمل جراحی انجام شود.
آیا کیست هموراژیک باعث نازایی می شود؟
کیست هموراژیک معمولا فقط در یکی از تخمدان ها ایجاد می شود. بنابراین، تخمدان دیگر در صورتی که از سلامت کافی برخوردار باشد، می تواند تخمک آزاد کرده و بیمار قابلیت باردار شدن داشته باشد.
اگر وضعیت کیست هموراژیک به قدری حاد باشد که هر دو تخمدان را درگیر کرده باشد و به بافت تخمدان ها آسیب زده باشد، امکان بارداری به شدت کاهش پیدا کرده و در صورت تخلیه ی تخمدان ها، کاملا از بین می رود.
البته نا گفته نماند، این اتفاق به ندرت رخ می دهد . کیست های هموراژیک در بیشتر مواقع درمان پذیر هستند.
کیست هموراژیک تخمدان راست
کیست هموراژیک در هر یک از تخمدان ها می تواند تشکیل شود. علت قطعی این اتفاق به طور دقیق مشخص نیست؛ اما وقتی در فرآیند تخمک گذاری، فولیکول آزاد شده در تخمدان خونریزی کند، باعث ایجاد کیست هموراژیک می شود. این کیست ها در هر کدام از تخمدان ها که تشکیل شوند،وضعیت و نشانه های مشابهی را خواهند داشت.
جلوگیری از ایجاد کیست خونی
وقتی علت ابتلا به یک بیماری به طور دقیق مشخص نباشد، ارائه ی راه های جلوگیری از وقوع آن نیز چندان ممکن نیست. در حال حاضر، تنها در صورتی که زمینه ی مساعد ابتلا به کیست های تخمدان در بیمار تشخیص داده شود، پزشک متخصص زنان می تواند با ارائه ی توصیه های لازم، در جهت پیشگیری از ابتلا یا وخامت کیست ها به بیمار کمک کند.
پیشگیری از عوارض کیست تخمدان
به منظور پیشگیری از کیست های هموراژیک تخمدان ، لازم است تومور را به طور دقیق طبق برنامه درمانی تجویز شده توسط پزشک معالجه کرد و در صورت تشخیص تومور، ویزیت های بعدی را برنامه ریزی کرد.
کیست تخمدان عوامل ژنتیکی دارد، بنابراین اگر یکی از اعضای خانواده به این بیماری مبتلا باشد، خطر ابتلا به کیست تخمدان بسیار زیاد است. بنابراین باید هوشیار بود و اقدامات احتیاطی را برای تشخیص و درمان به موقع انجام داد و در نتیجه از خطر خونریزی تومور جلوگیری کرد. علاوه بر این، زنان باید به طور منظم معاینات داشته باشند تا بتوانند بیماری را تشخیص داده و به سرعت آن را درمان کنند.
به طور خلاصه، کیست هموراژیک تخمدان یکی از عوارض خطرناک بیماری کیست تخمدان است که در آن بافت رگ های خونی کوچک در حین تخمک گذاری پاره می شود و منجر به خونریزی دردناک در ناحیه می شوند. برای جلوگیری از عوارض این بیماری، زنان باید به طور منظم معاینات را برای تشخیص زودهنگام و درمان زودهنگام و مناسب انجام دهند.
یک پاسخ
خوب بود متشکرم